بارودۆخی ئێران لە تەقينەوەدايە و بێگەڕانەوەيە!

بارودۆخی ئێران لە تەقينەوەدايە و بێگەڕانەوەيە!

تێروانينێك بۆسەر رووبەڕووبوونەوەكانی تايبەت بە ئۆلتيماتۆمی دياريكراو بۆ رێككەوتننامەی ئەتۆم

عەبدولڕەحمان مەهابادی، نووسەر و لێكۆڵەری سياسی

بە نزيكبوونەوەی كاتی دياريكراو بۆ يەكلاييكردنەوەی رێككەوتننامەی ئەتۆم (12ی ئاياری 2018) لە لايەن پرێزيدينت )ترامپ)ەوه، گريمانەكان دەربارەی چارەنووسی ئەو رێككەوتننامەيە لە هەڵكشاندايە. هەندێك كەس دەڵێن ئەمريكا لەو رێككەوتننامەيە دەردەچێت و هەندێكيش نەياری ئەم تێڕوانينەن و لەو ناوەشدا رژێمی ئێران و لۆبی ئەم رژێمە دەيانهەوێت وادەربخەن کە دەرچوونی ئەمريكا لە رێككەوتننامەكە سەرەتای شەڕێكی نوێیە لە رۆژهەڵاتی ناوێن و بەو رێگەوە بير و رای گشتی بەرەو دڵەڕاوكێ راكێش بكەن و خەڵك بترسێنن!

ئەوەی دەكرێت بنەمايەك بێت بۆ شرۆڤەكردن و لێكدانەوەی راست و درووست ئەم بابەتە، پێناسەكردنێكی راست و درووستە لەسەر ئەم رژێمە كە ئێستا لە سەرەتای تەمەنی (40) ساڵانيدايە. بێ ئەم بنەمايە ناكرێت باس لە دەرهاويشتەكانی ئەم مۆڵەت و ئۆلتيماتۆمە بكەين.

رژێمی ئێستای ئێران كە بە پێی سیناریۆیەکی سياسيی هاوبەش لە نێوان هەر دوو هێزی كۆنەپەرستی-و ئيستيعماری دا هاتە سەر كار، هەر لە سەرەتاوە بە قۆستنەوەی هەستی ئايينی خەڵك، بناغەی دامەزران و مانەوەی خۆی لەسەر شەڕئەنگێزی و دەست خستنە ناو كاروباری وڵاتان و هەناردەكردنی ئاژاوە و تيرۆر هەڵچنی. سەرەتا زۆرێك لە ناوچەكە بوونە زەليلی دەستی ئەم ستراتيژييەی ئەم هێزە تازە پێگەيشتووەی دەسەڵاتدار لە ئێران و سياسەتێكی نەرميان گرتە بەر بەرانبەری. ئەم سياسەتەيش بووە هۆی هارتربوونی رژێمی ئێران و ساڵانانی دواتريش بووە هۆی ئەوەی ئەم رژێمە زيات لە رابردوو دەست بخاتە ناو كاروباری وڵاتانيتر. نموونەی هەرە زەقی ئەم رەوتەيش، عێراق و سوريا و لوبنان و يەمەن بوو كە ئێستا بووەتە ئەمری تاڵ و واقعی ئەم سەردەمە.

گرتنە بەری سياسەتی لەمجۆرە لە پێوەند لەگەڵ رێژێمی بناژوخوازی ئێران تەنها تايبەت نەبوو بە ناوچەكە. بەڵكو زور بەش لە جيهانيشی گرتەوە و وڵاتانی زلهێزی جيهانيش بۆ ساڵانێكی زۆر بە خستنە پشت گوێی تاوانەكانی رژێمی ئێران، بە تايبەت لە بواری پێشێلكردنی مافەكانی مرۆڤ، هەمان سياسەتيان گرتە بەر بەرانبەر بە رژێمی مەلاكان!

ئەم سياسە، رژێمی هەژمۆنی خوازی دەسەڵاتدار لە ئێرانی لە جوڵە نەخست. رژێم بە ئامێرگەلی وەك: «بەرێخستنی درۆزنانەی ئيسڵاح خوازی لە ناو دەسەڵات» و «بەخشينی دۆڵار و نەوتی ئێران بە سازشكارانی رۆژئاوايی» توانيبووی بێدەنگيان بكات ياخود پشتگيريكردنی ئەوان بە دەست بهێنێت. رژێمی ئێران بە سياسەتی «بێدەنگی يا پشتيوانيكردن لە بڕی بەخشينی دۆڵار و نەوت» توانيبووی ئامانجە مەترسيدارەكانی خۆى بپێكێت، كە جيا لە كوشتاری نەياران لە هەر دوو ديوی سنوورەكان، پرۆژەی بەدەستهێنانی بۆمبای ئەتۆمی تا گەياندنی بە قۆناغی پێشكەوتوو بەرەپێش بەرێت. دەكرێت لێرەوە لە مەترسيداربوونی سياسەتی سازش و نەرم و نيانی بەرانبەر بە رژێمی ئێران بگەین كە كۆمەڵگای جيهانی بە تەواوی لە ئاست ئەم پرۆژە مەترسيدارە غافڵ بوو. تا ئەو كاتەی ئۆپوزيسيۆنی ئێرانی پرۆژەكەی ئاشكرا كرد و لە پرێس كۆنفەرانسەكاندا خستييە روو. كە ئەگەر ئۆپۆزيسيۆنی ئێران ئەمكارەی نەكردبايە، چارەنووسی كۆمەڵگای مرۆڤايەتيی هاوچەرخ بە تەواوی لە مەترسيدا بوو.

بەڵام وا پێدەچوو لە ساڵانی سەرەتای ئاشكراكردنەكانی ئەم پرۆژەيەيش، رۆژئاوا هێشتا خەبەری نەبووبۆوە و يارييەكە دەبوا بگەيشتبايەتە خولەكی 90! چون ئەو رێككەوتنننامە ئەتۆميەی رۆژئاوا واژۆی كردووە لە سەری لەگەڵ رژێمی ئێران، لە راستيدا ياری كردنە لە ناو زەمينی خۆتدا. لەبەر ئەوەی لەو رێككەوتننامەيەدا رێگە بە سەر تەياربوونی رژێم بە چەكی ئەتۆم دانەخراوە ! كەوايە پێویستە دەست و پەنجەی ئەم رژێمە لە هەمبەر بەدەستهێنانی بۆمبای ئەتۆم دەبێ بە تەواوی كورت بكرێتەوە. ئەوە ئەو راستييەيە كە لە حاڵی حازر دا كۆمەڵگای جيهانی تا رادەيەكی زۆر لێی نزيك بووەتەوە و لەم راستەوە، ئولتيماتۆمی 12ی ئاياری 2018ی بۆ ئەو رژێمە دياری كردووە و بەمجۆرە توانيويەتی تۆپەكە بخاتە ناو زەمينی رژێمی ئێرانەوە.

بە هەڵگكەوت نيە كە ئێستا ئەبينين ئەمريكا و وڵاتانی گرينگی ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست خۆيان دوور راگرتووە لە سياسەتی هاوكاريكردن و سازان لە بەرانبەر رژێمی ئێران و سياسەتێكی تونديان گرتۆتە بەر كە بێگومان كاريگەری خۆی هەيە بەسەر وڵاتانیتردا. تەياربوون بە چەكی ئەتۆم، نەك تەنها ناوچەكە بەڵكو جيهان تووشی مەترسييەكی گەورە دەكات. چون لە بيرۆكەی كۆنەپەرستی و بناژوخوازيی ويلايەتی فەقيهيدا، هيچ سنوورێك بۆ سەپاندنی دەسەڵات بە رەسمی ناناسارێت. هەموو جيهان دەبێ لە ژێر ركێفی «خواوەند»دا بێت كە «مەلاكان» نوێنەرايەتی دەكەن!!

پێويستە بە پێناسەكردنێكی راست و درووستی رژێم، سەيری چارەنووسی رێككەوتننامە ئەتۆمييەكە بکەین لە رۆژی دیاریکراوی 12ی ئاياری 2018 دا. ئايا رژێم مەرجەكانی ئەمريكا قبووڵ دەكات؟ ئايا ئەمريكا لەسەر چوونە دەر لە رێككەوتننامەكە سوورە؟ ئەگەر مەرجەكانی ئەمريكای قبووڵ نەكرد ئايا رێككەوتننامەكە هەڵدەوشێتەوە؟ ئايا بە دوای دەرچوونی ئەمريكا لە رێككەوتننامەكە شەڕ روو دەدات و .... هتد؟

ئەوانە و زۆرێكيتر، ئەو پرسيارانەن كە دەكرێت يەك يەك لەسەريان بووەستين و وڵامييان بدەينەوە.. بەڵام بە دڵنێاييەوە دەبێ بوترێت كە رژێم لە رۆژی 12ی ئايارەوە لە چاو رابردوو لاوازتر دەردەكەوێت و دەرهاويشتەكانی ئەو رووداوە سەرەتايەكيتر دەبێت بەرەو لێكترازان و ئەم رژێمە تووشی شكستی زياتر دەكات.

پێناسەكردنی راست و درووستی رژێمی شەڕخوازی دەسەڵاتدار لە ئێران پێمان دەلێت كە جيا لە هەر هەوراز و نشێوێك، گۆڕينی ئەم رژێمە لە ئێران رۆژ به رۆژ نزيكتر دەبێتەوە. ئەگەر رژێم مەرجەكانی روژئاوا قبووڵ بكات ئەوە خۆی لە خۆيدا «ژەهرێكی خەست»تر لە چاو ژەهرەكەی پێشوو لە پێوەند لەگەڵ پرۆژەی ئەتۆم کە دەبێ نۆشی بکات و ئەو ژەهرەیش بە خێرايی هەموو جەستەی رژێم دەگرێتەوە. ئەگەر مەرجەكانيش قبووڵ نەكات ئەوە سزادانی كوشندەتر بەسەر رژێمدا ئەبارێن. ئەگەريش بڕيارە شەڕێك روو بدات، ئەوا رژێمی ئێران خۆی دەستپێكەر و هەڵايسنەر دەبێت كە هەر لە ئێستاوە لايەنی براوە و دۆڕاوی شەڕەکە ديارە.

دواوتە،

لە كاتێكدا لە ئولتيماتۆمی 12ی ئايار نزيك دەبينەوە كە راپەڕينی خەڵكی ئێران دۆخەكەی لە ئێران بە تەواوی گۆڕيوە و قۆناغێكی نوێ دەستی پێكردووە و هەموو رێگاكانی هەناسەدان و لەسەر پێ مانەوە و پاشەكشە ياخود پێشڕەوييەكانی بە رووی رژێمدا داخستووە و كات بە زيانی رژێم و بە سوودی خەڵك دەچێتە پێش. ئەم راپەڕينە نيشانی دا كە خەڵكی ئێران بە كەمتر لە رووخاندنی رژێم رازی نابێت. ئەوەی سەر تا پێی رژێمی توقاندووە، نەك چارەنووسی رێككەوتننامەی ئەتۆم (كە تا پێش راپەڕين گرينگی خۆی هەبوو) بەڵكو خێرايی بەرەوپێشچوونی ئەو رەوتەيە کە بە راپەڕينی گەل دەستی پێكردووە و رووخانی ئەم رژێمەی نزيك كردۆتەوە. بۆ خەڵك و موقاومەتی ئێرانيش، چارەنوووسی رێككەوتننامەی ئەتۆم لەم رووەوە گرينگە كە، كام بژاردە، خێرايی زیاتر دەدات بە گۆڕينی دەسەڵات و گوڕانكارييە گەورەکە. لەمڕووەوە ئەوەی دەبێ خەڵك و ئۆپۆزيسيۆنی رووخێنەری ئەم رژێمە بە چڕی لەسەری كار بكەن ئامادەكارييە بەرەو هەڵدانەوەی لاپەڕەيەكی نوێ و هێنانە ديی ئەو گۆڕانكارييە گەورەيەیە لە ئێران و بۆ ئێرانييەكان.

Abdorrahman.m@gmail.com